Ieder mens heeft weleens dat de emoties zo hoog oplopen dat de frustratie er als een explosie uit kunnen komen. Naarmate je ouder wordt leer je onbewust strategieën om opbouwende frustraties te verlagen door even uit een conflict te stoppen, een rondje te gaan lopen of een conflict uit te praten. Kinderen hebben deze vaardigheden nog niet geleerd. Een situatie loopt anders dan verwacht, ze zijn niet zelf in staat het probleem op te lossen met als gevolg dat de frustratie en onmacht toeneemt.
Waarom wordt mijn kind zo snel boos?
De boosheid kan deels uit onmacht komen door een gebrek aan vaardigheden om een handeling uit te voeren. Ook kan er een opbouw van spanning of frustratie onderliggend zijn aan het gedrag. Is er op school iets gebeurd waardoor het emmertje al erg vol zat? Is uw kind snel overprikkelt door de drukte in de klas waardoor er een ontlading aan emoties uitkomt als uw kind weer thuis in de vertrouwde omgeving is. Het gedrag van een kind is enkel het topje van de ijsberg.
Omgaan met woedeaanvallen
Bij Menswijs horen wij regelmatig de verhalen van ouders dat de spanning hoog oploopt thuis. Boosheid en frustraties tussen ouders en kind of tussen broertjes en zusjes. Ouders hebben de neiging het kind meteen naar de kamer te sturen of te straffen voor het gedrag zonder de oorzaak van de boosheid te weten. Wat heeft voor de frustratie gezorgd en wat probeert het kind met het gedrag te communiceren.
Helpen in plaats van straffen
Het is van belang om met het kind de oorzaak te achterhalen om het kind te helpen om met de emoties om te gaan. Neem als ouder de leidende sturende rol aan om het kind te helpen in plaats van het kind alleen te straffen voor het gedrag. Als ouder heeft u de mogelijk het kind ander gedrag aan te leren en beter om te gaan met de opbouwende boosheid.
Benoemen en erkennen van de emotie
Geef het kind aan wat u ziet zonder het kind te veroordelen op het gedrag. Erken dat de boosheid er is en biedt het kind de ruimte om zelf de boosheid te verminderen of help uw kind om even af te koelen. Als de emotie hoog zit is het voor het kind niet mogelijk om rustig het gesprek aan te gaan of uit te leggen wat de boosheid heeft veroorzaakt. Eerst de boosheid ontladen is nodig voor het gesprek aangegaan kan worden. Benoem naar uw kind ‘Ik zie dat je boos bent.’ ‘Ik begrijp dat je het vervelend vind’. Ga samen opzoek naar een oplossing en geef daarin het kind de autonomie om zelf te kiezen wat hij nodig heeft binnen de grenzen die jullie samen hebben afgesproken.
Grenzen stellen voor het gedrag
Stel als ouder duidelijke grenzen over welk gedrag niet getolereerd wordt. Het is niet erg om boos te worden alleen als de spullen door de kamer tijdens een woedeaanval zullen jullie samen opzoek moeten gaan naar een andere manier om de boosheid te ontladen. Spreek uw kind aan op het gedrag wat het laat zien. Geef uw kind duidelijk aan welk gedrag ongewenst is en biedt oplossingen of andere strategieën om de boosheid op een gepaste manier aan te pakken. Voorkom dat je als ouder alleen met het vingertje wijst op alles wat niet mag of uw kind niet goed doet. Wat mag uw kind wél doen als de boosheid toeneemt. ‘Ik zie dat je boos bent. Kun je mij in woorden vertellen wat er aan de hand is en je vuisten bij jezelf houden.’
Als ouder het goede voorbeeld geven
Wees je als ouder bewust dat kinderen gedrag van hun ouders overnemen. Geef als ouder het goede voorbeeld door bij frustratie het gedrag te laten zien dat je van je eigen kind ook verwacht. Geef de opbouw van spanning tijdig aan en gebruik eventueel de thermometer om uw kind uit te leggen dat de boosheid toeneemt en uw als ouder ook een interne meter heeft die volloopt. Leer uw kind de lichaamssignalen die leiden tot boosheid bij zowel zichzelf als anderen herkennen.
Kinderen zelf leren omgaan met boosheid
Boosheid is een menselijke emotie die wij zeker niet willen afleren. Door om te leren gaan met de boosheid neemt de emotie niet meer op een negatieve manier de overhand. Door het vergroten van het lichaamsbewustzijn kunnen lichaamssignalen die leiden tot boosheid tijdig herkent en naar gehandeld worden.
De emotiemeter
In de begeleiding bij Menswijs wordt er regelmatig gebruik gemaakt van de emotiemeter om inzicht te krijgen in de opbouw van frustratie. Boosheid ontstaat nooit vanuit het niets en heeft een opbouw van rust naar lichte spanning, frustratie tot boosheid die toeneemt tot woede. De kleuren van de emotiemeter maakt de opbouw voor het kind zichtbaar. Het is makkelijker uit te leggen in welke kleur het kind zich bevindt dan een precieze uitleg te geven van het gevoel in het lijf.
Kies een activiteit om de boosheid mee te verlagen
Middels de thermometer leren kinderen de emoties te herkennen en te koppelen aan lichaamssignalen. Door tijdig de opbouw te herkennen kunnen zij de woede en boosheid eerder aangeven. Door het inzetten van spanningsverlagende strategieën leert het kind uit de boosheid te komen. Door bijvoorbeeld even uitrazen, een rustig plekje te zoeken, benoemen van grenzen, buiten ontladen of even een spelletje te gaan doen kan de spanning weer afnemen. Ieder kind heeft andere strategieën die werken. Als ouders kunnen jullie het kind helpen te ontdekken wat werkt en wat niet.
Oorzaak achterhalen van de boosheid
Als beide partijen weer zijn afgekoeld kan het gesprek gevoerd worden over de oorzaak van de boosheid. Help het kind te ordenen wat er is gebeurt door gerichte vragen te stellen. ‘Wat is er gebeurd?’ ‘En wat gebeurde er daarna?’ ‘Wat deed of zei jij en wat deed de ander?’ Bekijk samen naar de oorzaak van de boosheid en het gevolg van de reactie of de handelingen. Onthoud dat kinderen soms zich niet bewust zijn van de oorzaak van de boosheid. Samen kunnen jullie de situatie bespreken en kijken wat er goed ging. Geef het kind een compliment voor goed gedrag. Denk hierbij aan het tijdig aangeven dat het niet meer leuk was, een pluim voor het herkennen van de lichaamssignalen of het kiezen van een gepaste strategie.
Samenvatting
Wordt uw kind snel boos? Dan kunt u als ouder uw kind helpen door:
- Uw kind te helpen om met de boosheid om te gaan in plaats van alleen het ongewenste gedrag af te straffen
- Het benoemen en erkennen van de emotie
- Duidelijke grenzen te stellen
- Als ouder het goede voorbeeld te geven
- Uw kind te leren om de boosheid zelf te herkennen en te benoemen
- Uw kind te leren om strategieën of een activiteit inzetten om de boosheid te verlagen
- Te achterhalen wat de oorzaak van het gedrag was als het kind weer rustig is geworden
Wilt u meer weten over emotieregulatie bij kinderen en de werkwijze van Menswijs bij kinderen die snel boos worden of moeite hebben om met hun emoties om te gaan. Lees dan het verhaal over Olivier. Wil je weten hoe Menswijs hulp kan bieden in uw situatie. Laat dan je gegevens achter om teruggebeld te worden door één van de therapeuten van Menswijs.